Papowo Biskupie

 

Zamek w Papowie Biskupim

 w powiecie chełmińskim, w województwie kujawsko-pomorskim

 

 Żródło: https://zamkiobronne.pl/zamek/papowo-biskupie/

                Na niewielkim sztucznie podwyższonym wzniesieniu położonym na skraju wsi znajdują się ruiny krzyżackiego zamku. Początkowo Papowo należało do biskupów płockich a od roku 1222 do misyjnego biskupa pruskiego Chrystiana. W roku 1231 wieś przechodzi w ręce Zakonu Krzyżackiego. Po umocnieniu się władzy Zakonu na nowo przejętych terenach w drugiej połowie XIII Papowo staje się siedzibą komtura. Pierwsza wzmianka o komturii pochodzi z roku 1287.

                Około roku 1280 przystąpiono do budowy zamku który zakończono w roku 1300. Był on jednym z pierwszych zamków-klasztorów na terenie państwa krzyżackiego. Składał się z zamku właściwego do którego od północy i wschodu przylegało podzamcze. Zamek właściwy była to czteroskrzydłowa budowla wzniesiona na planie kwadratu o boku 40 metrów. Posiadał wewnętrzny niewielki dziedziniec otoczony dwukondygnacyjnymi drewnianymi krużgankami.
                Do budowy zamku w Papowie użyto głównie głazów narzutowych. Jedynie sklepienia oraz otwory okienne wykonano z cegły. Na podstawie zachowanych pozostałości murów uważa się że na narożnikach posiadał baszty obronne. Wjazd do zamku prowadził przez most nad fosą i umocnione przedbramie w skrzydle północnym. Oprócz bramy w skrzydle tym mieściła się jeszcze kaplica oraz kapitularz. Jak każdy zamek konwentualny również i ten posiadał refektarz w skrzydle wschodnim oraz sypialnie dla rycerzy zakonnych zwaną dormitorium w skrzydle zachodnim. Najbardziej okazałą częścią zamku było skrzydło południowe gdzie znajdowało się mieszkanie komtura. Zamek właściwy otoczony był niskim murem i fosą które oddzielały go od rozległego podzamcza. Również ono było bronione przez mury i szerokie fosy. Wjazd na teren podzamcza usytuowany był od strony zachodniej.
                Podczas wojny z Zakonem w roku 1410 zamek mimo swej obronności został na krótko zajęty przez wojska Władysława Jagiełły. Klęska Krzyżaków pod Grunwaldem spowodowała że około 1421 zlikwidowano mieszczące się w Papowie komturstwo a warownia stała się siedzibą wójta. W roku 1454 zamek ponownie został zajęty przez Polaków i odzyskany przez Krzyżaków dopiero po czterech latach. Nie pozostał jednak długo w ich rękach. Już w kilka miesięcy później wojska polskie pod dowództwem Piotra z Szamotuł szturmem zdobyły zamek który splądrowano i podpalono. Zgodnie z rozkazem królewskim warownia miała zostać zburzona co częściowo zostało dokonane. W roku 1466 na mocy II pokoju toruńskiego kończącego wojnę trzynastoletnią Papowo wraz z całą ziemią chełmińską zostało przyłączone do Polski.
                W roku 1505 król Aleksander Jagiellończyk przekazał mocno zniszczony zamek wraz z wsią na własność biskupom chełmińskim. W ich rękach Papowo znajdowała się do roku 1772. Wtedy to zostało im odebrane na mocy decyzji króla pruskiego Fryderyka Wielkiego. Od tego momentu zamek zaczął szybko popadać w ruinę.
                Do naszych czasów z dawnej krzyżackiej warowni pozostały jedynie relikty zamku właściwego. Najlepiej zachowane jest skrzydło północne mieszczącego niegdyś kaplicę i kapitularz. Ze skrzydeł wschodniego i zachodniego pozostały jedynie grube mury zewnętrzne natomiast ze skrzydła południowego zachowały się fragmenty murów przyziemia.